Voor organisaties

Overheden

Scholen en gezondheid

Consumenten en gebruikers

Bedrijven

Gemeenten kunnen lopers een goede klachten- en ideeënverzameling garanderen. De stad Utrecht levert een voorbeeld van oplossingen in kaart brengen en feedback geven. De inwoners konden een tijdlang verbetervoorstellen doen: wat waar precies nodig is voor fatsoenlijk kunnen lopen. De gemeente geeft aan wat ze doet: zie www.utrecht.nl/voetganger.

Lopen is belangrijk voor iedereen en dus een dankbare taak voor de burgemeester. Dat past in de toenemende roep om meer verbinding, minder wantrouwen. Burgemeesters kunnen helpen de kloof tussen burgers, politici en ambtenaren kleiner te maken. Ruzies tussen wethouders voorkomen.

Soms hebben mensen last van honden. Helder regelen wat wel en niet mag is belangrijk. In straten, maar ook in natuurgebieden en op stranden.

Van bestaande paden een serie wandelroutes maken en goed aanbieden. Bijvoorbeeld een keuze uit kortere (uur) tot lange (hele dag) routes. Zie www.stadtevoet.nl en www.routeyou.com. Rondjes om stad of dorp, of als knooppuntennetwerk: steeds van het ene nummer kunnen lopen naar een andere. Inclusief een goed onderhouds- en bewegwijzeringsplan.

In het ontwerp en onderhoud van ruimte altijd rekening houden met honden.

* Gemeenten maken parken, pleinen en straten ook aantrekkelijk voor viervoeters. Maak het mogelijk om ze goed te kunnen uitlaten: rennen, ontlasten, spetteren in het water?

* Ruimhartige loslooproutes, maar ook hondenvrije zones in speeltuinen. Opbergplekken voor gebruikte plastic zakjes.

* Zorg dat voorzieningen praktisch goed bruikbaar en onderhouden zijn.

* Het aantal wandelaars met hond neemt toe. Nederland heeft 1,5 miljoen honden op 17 miljoen inwoners. 

Een aanspreekbare politieagent is voor voetgangers en wandelaars van belang. Meer geoefende ogen op straat, die het liefst prettig en uitnodigend rondkijken. En niet verdiept in gesprek met een collega. Zelf zal de politie er meestal geen urgentie in zien. De gemeente, of anderen, kunnen hierop aandringen.

Het voorbeeld volgen van een groepje burgers in de stad Gurgaon (India). Zij kregen het voor elkaar, dat vele zondagen enkele autowegen werden afgezet. Zodat op die wegen een halve dag royaal ruimte ontstond voor voor veilig lopen, fietsen en vermaak. Het initiatief, gestart in 2013, werd overgenomen in andere drukke steden in India.

Dankzij een programma groeide in de VS in tien jaar tijd het aantal kinderen dat naar school liep. Met wel 25 procent bij 17.000 deelnemende scholen met 7,8 miljoen leerlingen. Leerkrachten en ouders steunden massaal dit initiatief voor betere routes, adequate informatie en toenemend bewustzijn van de mogelijkheden.

Verschillende sportverenigingen bieden op een veilig terrein, midden in de wijk, bewegingsprogramma`s aan ( www.sporttuin.nl.) In samenwerking met omliggende scholen. Voor elk wat wils. Het kost ouders weinig. Kinderen lopen er zelf heen, ouders kunnen wat anders doen. Leerlingen zijn fitter, letten op vrijdagmiddag nog op terwijl ze vroeger zaten te slapen of onhandelbaar waren. Schooluitval en andere jeugdproblemen verminderen.

Het realiseren van goede overstappunten voor reizigers stimuleert het doen van extra stappen. Looproutes van en naar de knooppunten (‘first en last mile’) moeten excellent zijn.

Wetten en financieringsplannen over stads- en gebiedsontwikkeling stellen voorwaarden. Waar en hoe wordt gebouwd bijvoorbeeld. Zoveel mogelijk kan daarin aandacht zijn voor redelijke loopafstanden  en netwerken van looproutes.

Elk bouw- of bestemmingsplan bevat een kwaliteitsmaat voor de voeten. Loopvriendelijke straten of routes maken, binnen of buiten, betekent ontwerpen voor een kind van acht jaar en voor een persoon van tachtig. Wanneer die beiden zich ergens thuis voelen, is de ruimte geschikt voor bijna iedereen: Design For All. Ongeacht leeftijd, geslacht, status of gezondheidssituatie.

Oostenrijk maakte in 2015 een meerjarenplan: Masterplan Gehen. Meer geld en aandacht gaat naar betere routes en kortere loopafstanden. Met training van en meer bewustzijn bij studenten, planners en bestuurders. Grotere steden en kleine plaatsen profiteren: "Lokaal heb je enkele burgers of professionals nodig die betere stoepen willen of slimme, veilige doorsteekjes”’ aldus een plannenmaker. “Plus een gemotiveerde burgemeester”. Doel van het plan was om evenveel mensen aan het lopen te houden. Dat is ook gelukt! Najaar 2022 is een nieuw Masterplan gepresenteerd, nu tot 2030. Het succes smaakt maar meer: doel is om naar 20 procent van al het verkeer voortaan te voet te gaan, tegenover 17 procent nu. 

In een structuurplan bepaalt de gemeente voor een aantal jaren welke functies in welke delen van stad of dorp thuis horen. Ook worden hoofdverbindingen aangegeven op een kaart. Afstanden zo kort mogelijk houden hoort daarbij: dan kunnen veel mensen makkelijk te voet van A naar B. Het plan omvat ook een netwerk van looproutes.

Basisschoolleerlingen (tussen 4 en 12 jaar) krijgen verkeersles. Zij worden zelfredzamer en leren beter lopen. Niet als extra taak voor leerkrachten, maar in combinatie met bewegen, leren tellen (spel) en andere vakken. De scholen maken een plattegrond van de wijk, verkennen straten, brengen betere voorzieningen in kaart.

• Obstakels die leerlingen of ouders melden over wandelroutes naar school op een rij zetten.
• Samen nagaan wat oplossingen zijn en wie wat daaraan kan doen.
• Simpele kwesties waar je als school zelf wat aan kunt doen, direct oplossen.
• Andere voorstellen melden bij wie verantwoordelijk is en blijven volgen wat zij doen om het knelpunt te verhelpen.
• Wanneer het is gelukt, iedereen feliciteren en wie de grootste moeite deed, extra in het zonnetje zetten. Feestje bouwen dus. 

Middelbare scholen kunnen het voorbeeld volgen van leraar Theo Wismans, Charlemagnecollege in Landgraaf, Nederland, bij Duitsland: “Ik werd mentor van een klas met veel problemen".

Bij alle plannen voor nieuwbouw, verbouw of verandering in het zorgcomplex of in de omgeving is loopkwaliteit  één van de eisen. Ruimtes om goed door te lopen, met zitmogelijkheden tussendoor. Geen smalle, donkere gangen. Parkeergelegenheid of haltes voor auto, fiets en openbaar vervoer sluiten perfect aan op loop- en zitroutes. Uitstekende trappen maken.

Patiënten en bezoekers informeren over aanwezige aangename, afwisselende looproutes. Binnen gebouwen en er om heen. Eerst routes helder in beeld brengen, bijvoorbeeld met lijnen op een kaart en beschrijving. Met per route aantal minuten, stappen of meters. Dan aandacht verwerven bij patiënten, bezoekers en personeel: flyers, displays, apps.

In veel landen stimuleren programma`s dat mensen samen gaan lopen. Ervaren vrijwilligers en goede begeleidende professionals zorgen voor een sfeer dat zulke acties succes hebben.

Met een aanpak van 'Alles uit de kast halen' lukt het om minder dikke kinderen te krijgen. Een voorbeeld is Amsterdam. Daar wist de gemeente binnen enkele jaren de trend om te buigen. Een geselecteerd aantal jongeren kreeg intensieve begeleiding. Niet alleen zij, maar ook hun ouders, broertjes, zusjes, de school en gezondheidsprofessionals werden hierbij betrokken. Naast goed eten en slapen, maakte meer bewegen en naar school lopen deel uit van het programma. Wethouder Eric van der Burg was de grote animator.  

Hardlopers komen op meer plekken dan veel wandelaars. Als individu of met hun groep: whatsapp, facebook, twitter, club, atletiekvereniging, anderecommunity. Zij kunnen obstakels en oplossingen verzamelen, doorgeven aan de gemeente en belangenbehartigers. De hardloper traint beter, de gewone loper is beter af. Beide kunnen sportieve pluimen uitdelen aan voorbeeldlopers. 

Fietsers en lopers hebben als ‘langzaam’ verkeer veel gemeen en zij hebben grotendeels gelijk belang. Hier en daar weten fietsers de lopers te vinden, en omgekeerd. Zo werken zij in de Verenigde Staten samen in het National Center for Bicycling and Walking, en in het Pedbike Infocenter. De Duitse fietsersbond (ADFC) steunt soms het weren van tweewielers op stoepen. In Nederland pleit het netwerk MENSenSTRAAT voor goede kwaliteit van openbare ruimte.

In Zwitserland helpen fietsers de lopers en omgekeerd. In Lausanne werkt de voetgangersclub samen met ProVelo. Na gezamenlijk overleg stelde de stad Zürich acht gouden regels voor fietsen op. Steeds vaker lobbyen fietsers en lopers samen, vieren feesten. In Nederland zetten Wandelnet en fietserorganisaties, zoals de Fietsersbond, soms projecten op.

Als alternatief voor weer een architectuurtentoonstelling met altijd fraaie maquettes, foto`s uit verweggistan en artist impressions. Laat zien hoe mooi pleinen en straten zijn, en kunnen worden. Als voorbeeld dat voetgangers aandacht krijgen.    

In München rekent de tool ‘Wohn- und Mobilitätsrechner’ uit wat een nieuw woon- of werkadres betekent. Waar meer lopen of fietsen mogelijk en lonend is. Consumentenorganisaties kunnen stimuleren dat andere landen of andere steden dit initiatief overnemen.

Als groep goede mediaberichten leren maken. Weten hoe je zorgt voor publiciteit en draagvlak. Zoals een aansprekende boodschap maken en die herhalen, in verschillende woorden en beelden. Steun vragen bij opinieleiders maar ook bij frisse geluiden, onbekenden. Omgaan met medialogica. 

Safetipin, een in India begonnen organisatie maakte een app die de veiligheid van buurten aangeeft. De app is gebaseerd op data, verzameld in grote delen van New Delhi, andere Indiase steden en enkele steden elders. Gebruikerservaringen komen bij elkaar. De app geeft aan of  neighborhoods are safe  of niet.

Consumenten- en belangenorganisaties gaan meer testen doen op goede prijs/kwaliteit verhouding. Ook zijn er talloze ideeënbussen en klachtenmeldpunten. Wat gebeurt daar? Rond het dagelijks bewegen bestaan inmiddels veel producten en diensten. Zij kunnen volwaardig meelopen in consumentenonderzoeken en zo de marktvraag stimuleren.

In mijn verhaal geef ik aan waarom meer mensen zich moeten inzetten voor het gewone lopen. Hoe burgers initiatief nemen. Hoe de overheid je loopmogelijkheden bepaalt en het lopen kan aanmoedigen. Wat moet gebeuren zodat het gewone lopen even normaal blijft als eten en drinken. Koop het, voor jezelf of als cadeautje.

Een bond, een vereniging of andere belangenbundeling stimuleert lopen. Daadkrachtige organisatie levert betere voorzieningen op en meer gelijke kansen voor lopers. Belangenbundeling op nationaal niveau zou er voor kunnen zorgen dat lopen hoger op agenda`s van overheden, organisaties en media/influencers komt.

Bedrijfsbeslissingen houden rekening met loopmogelijkheden binnen dagelijkse werkroutines. Daarbij gaat het om comfortabel stappen kunnen zetten in pauzes, goede trappen, eens lopend een overleg voeren. Maar ook: kunnen medewerkers of bezoekers makkelijk te voet bij het bedrijf arriveren, bijvoorbeeld na een rit per openbaar vervoer of op de fiets? En: beloont het reiskostenvergoedingssysteem ook wie stappen zet?

‘Make a habit of the walk’ vond Steve Jobs. Bedrijven hebben stappenprogramma`s die groepen medewerkers uitdagen om veel stappen te doen. Teambuilding en fittere medewerkers. In de VS ziet de National Business Group on Health dat bijvoorbeeld gaming online aanslaat.

Expertise bij elkaar brengen die evenwichtig aandacht geeft aan fietsers en lopers aandacht. Rekening houden met elkaar. Ontwerpers maken bijvoorbeeld snelheid afremmende stukken fietsroutes. Of leggen de fietsweg lager dan de stoep aan.Dat zorgt voor veiligheid, net als een afscheidingsband maken. Soms past een hek.

Je verdiepen in wat burgers echt belangrijk vinden om te kunnen lopen. De ontwerper die ruimte geschikt maakt voor de 8-jarige en voor de 80-jarige, bereikt een Design for All.    

Wie huizen of gebouwen wil verkopen let op walkability. Bij elke aanbieding geven makelaars standaard belangrijke en leuke bestemmingen aan, met een stappend figuurtje. Die geeft aan het aantal minuten of meters lopen erheen lopen erheen. De site www.walkscore.com is een voorbeeld.

Steeds meer ontwerpers maken goede ruimtes om te kunnen lopen. Zoeken precies uit wat nodig is. De Amerikaanse architecten Allan Jacobs en Elizabeth Macdonald als voorbeeld.

Shoproutes nodigen uit tot lopen: een cadeauroute, een moderoute of een beautyroute. Winkelcentra zorgen dat shoppers ergens veilig hun boodschappen en andere spullen even kunnen achterlaten. Zij maken lekker licht lopen daarmee gemakkelijk. Soms gaan wandelaars geregeld naar een shopping mall alleen om daar stappen te doen.

In gebouwen zorgen ontwerpers voor goede looproutes en aansluitend fraaie trappen. Prominent aanwezig. De liften staan aan de zijkant. Aantrekkelijk en veilig kunnen doorlopen verleidt: zonder veel nadenken toch stappen doen naar een paar etages omhoog of omlaag.

Hoeveel consumenten waar lopen en hoe zij zijn te verleiden tot iets kopen. Belangrijke know how voor winkeliers, recreatie-aanbieders en andere business. Delen van expertise kan helpen om, naast de consument, ook de burger meer stappen te laten doen.

Ondernemers kunnen het voorbeeld van Las Vegas volgen. Dit toeristen- en gokspelenparadijs Las Vegas was gemaakt voor de auto. Maar de economie veranderde, en het verkeer moest zich aanpassen.

De transportmanager van het bedrijf kan lopen stimuleren. Een voorbeeld is Arthur Orsini van het Vancouver Coastal Health Hospital. Hij vertelde zijn verhaal op een conferentie van Walk21.